I don't think I'll ever comprehend the idea of love and death quite well
It requires emotional discipline and unconditional acceptance
I see my grandma going through the obituary page of newspaper every morning
After going through each words and each names
If she finds a friend or an acquaintance had passed away
With a sigh she will say a few words about them
I don't know how long you have to live to reach there , to peacefully wait for death
To grieve for friends quietly
I sleep late
But I still hear the muffled noise of my dad and mom talking and cracking jokes in the other room
Not ever getting tired of things to speak and plans for the next day
Silently saving pieces of favourite food for each other
Conflicting everyday and resolving them every time
I wish to understand love and death like in grace and in patience

ഒരു വൈകുന്നേരം പെട്ടെന്ന് മഴ തുടങ്ങി. വേനൽ മഴ കഴിഞ്ഞ എല്ലാ രാത്രികളിലും മിന്നാമിനുങ്ങുകൾ ഒരുമിച്ച് പറന്നു ഇറങ്ങുന്ന പ്രദേശമാണ് എൻ്റേത്. ലൈറ്റണച്ച് ഉറങ്ങാൻ കിടന്ന എൻ്റെ മുറി നിറയെ ഇളം മഞ്ഞ വെളിച്ചത്തിൻ്റെ തീപ്പൊരി കണങ്ങൾ പോലെ അവ . ഞാൻ ഉറങ്ങാൻ കഴിയാതെ സന്തോഷത്തോടെ ഓരോന്നിനെയും നോട്ടം കൊണ്ട് പിന്തുടർന്ന് കളിച്ചു. ജൈവ വൈവധ്യത്തെ കുറിച്ചും പ്രപഞ്ചത്തിൻ്റെ അനന്ത സൗന്ദര്യത്തെ കുറിച്ചും ചിന്തിച്ച് അത്ഭുതപ്പെട്ടു. മേൽക്കൂരയിൽ, ജനൽപ്പടിയിൽ, ജനലിൻ്റെ പുറത്തേക്ക് നോക്കിയാൽ കാണുന്ന ഇരുട്ടിൻ്റെ ഒറ്റത്തടാകത്തിൽ, എന്തിന്, എൻ്റെ തലയണയിൽ പോലും മങ്ങിയും തെളിഞ്ഞും വെളിച്ചത്തിൻ്റെ ആത്മാക്കളെ പോലെ അവ രാത്രി മുഴുവൻ ഉണ്ടായിരുന്നു. പിന്നീടുള്ള എല്ലാ ദിവസവും മഴ പെയ്തു. മഴ പെയ്ത എല്ലാ രാത്രികളിലും അവരെല്ലാം എത്തി. ചിലത് എൻ്റെ ദേഹത്ത് വന്നിരുന്നു. പലപ്പോഴും അവയുടെ വെളിച്ചം കടുപ്പത്തിൽ കാപ്പി പോലെ എൻ്റെ കണ്ണുകളെ ഉണർത്തി വെച്ചു. ഉറങ്ങാൻ പറ്റാതെ ഞാൻ കഴുത്തിൽ വന്നിരുന്ന ഒരു മിന്നാമിനുങ്ങിനെ തട്ടിയെറിഞ്ഞു കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ആണ് ഞാൻ അത് തിരിച്ചറിഞ്ഞത്. എൻ്റെ പ്രകൃതിയോടും സൗന്ദര്യത്തോടും ജീവനോടും ഉള്ള സമീപനം എൻ്റെ സൗകര്യത്തിന് അനുസരിച്ച് മാത്രം ആണ്. പൊള്ളയായ കുറെ അവബോധങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി അവയുടെ മുകളിൽ കയറിയിരുന്ന് ഞാൻ എല്ലാത്തിനെയും വിധിക്കാനും വില നിശ്ചയിക്കാനും ശ്രമിച്ചു. ആഴമുള്ള, സ്നേഹവും സൗന്ദര്യവും നിറഞ്ഞ നിമിഷങ്ങളെ അവ തീരുന്നതിനു മുൻപ് എഴുതി വെക്കാൻ ഞാൻ പരക്കം പാഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. എല്ലാത്തിനെയും വാങ്ങാനും വിൽക്കാനും കഴിയുമെന്ന് ഉള്ളിൻ്റെ ഉള്ളിൽ , നന്മയുടെ, കരുണയുടെ , സ്നേഹത്തിൻ്റെ പുറം ചട്ടകൾക്ക് ഉള്ളിൽ ഒളിപ്പിച്ച് വെച്ചിരിക്കുകായിരിക്കാം. എനിക്ക് എന്നോട് കോപം തോന്നി. കോപം തിളച്ചു . ദംശനമേറ്റ പോലെ ഞാൻ പിടഞ്ഞു. അറ്റ്പോകുന്ന ചർമത്തിൻ്റെ വിടവുകളിൽ നിന്ന് ചിറകുകൾ മുളച്ചു. നിശാശലഭങ്ങൾ എവിടെ ഉറങ്ങുന്നു എന്നന്വേഷിച്ചു ഞാൻ അലയാൻ ആരംഭിച്ചു. 

പുതുതായി ഒന്നും പറയാൻ ഇല്ലാത്തത് എന്ത് വിഷമം ഉള്ള കാര്യമാണ്

പുതുതായി ഒന്നും പറയാൻ ഇല്ലാതാവുമ്പോ പറയാൻ ഉള്ളത് കൂടെ കേൾക്കാൻ ആളില്ലാതാവും

പല ചോദ്യങ്ങളും

 ചുറ്റുമുള്ള ഒറ്റപ്പെടലിൻ്റെ വലയത്തിനുള്ളിൽ പ്രകമ്പനം കൊണ്ടു മറ്റുള്ളവരുടെ കാതുകളെ തൊടാതെ എവിടെയോ ഇല്ലാതാകും

ഉത്തരമില്ലാതെ പോയ ആ ചോദ്യങ്ങളെ കുറിച്ചോർത്ത് രാത്രി മുഴുവന് ആലോചിച്ചു പോകും

വേദന ഉള്ള കാൽമുട്ട് തടവി 

മിന്നാമിനുങ്ങിൻ്റെ വെളിച്ചമോ ഒറ്റകിളിയുടെ കരച്ചിലോ കേട്ട് ഓരോ മിനിറ്റിലും ടോർച്ചടിച്ച് പുറത്തേക്ക് നോക്കുന്ന ഭയചകിതയായ അവരെ എല്ലാവരും അൽപം മടുപ്പോടെ കാണും

ഇനി ജീവിതത്തില് നടക്കാൻ മരണം മാത്രം ബാക്കി ആവുമ്പോ സംഭാഷണങ്ങൾ ഉണങ്ങി വരണ്ടതാവും

പുതുതായി ഒന്നും പറയാൻ ഇല്ലെങ്കിലും

പറഞ്ഞത് തന്നെ വീണ്ടും പറഞ്ഞാലും എല്ലാവരും എല്ലാവരെയും കേൾക്കാൻ ശ്രമിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ!

ആവലാതികൾക്ക് ആശ്വാസം നൽകിയിരുന്നെങ്കിൽ! 

പുതുതായി എന്തെങ്കിലും പറഞ്ഞു കൊടുത്തിരുന്നെങ്കിൽ !

വഴികളോട് ഉള്ള പ്രേമം എന്ന് മുതൽ ഉള്ളതാണ് എന്ന് തന്നെ ഓർമയില്ല. കാടുവഴികൾ, കടലിലേക്ക് നീണ്ടു പോകുന്ന വെള്ളമണൽ വഴികൾ, വളഞ്ഞും പുളഞ്ഞും പുഴക്കൊപ്പം പോകുന്ന നനവുള്ള വഴികൾ ഒക്കെ ഇഷ്ടമാണ്. എന്നാലും ഏറ്റവും ഇഷ്ടം മലകളിലേക്ക് ഉള്ള വഴികളായിരിക്കും. ഏതോ ക്ലാസ്സിലെ പാഠപുസ്തകത്തിൽ പുഴയുടെ ഉത്ഭവം കണ്ട് പിടിക്കാൻ ഒരു ചോദ്യം ഉണ്ടായിരുന്നു. ഞാനും അമലുവും മാത്രമായിരിക്കും ആ ജോലി കാര്യമായി എടുത്തത്‌. ചുവന്ന, മഞ്ഞച്ച തളിരിലകൾ കൊണ്ട് ചെമ്പിച്ച കാട്ടിലൂടെ ഞങൾ പുഴ എവിടെ ജനിക്കുന്നു എന്ന് കാണാൻ ഒത്തിരി മല കയറി. പുഴ, വിലക്കപ്പെട്ട രഹസ്യം പോലെ ഉറവിടം കാണിക്കാതെ ഞങ്ങളിൽ നിന്നും മറഞ്ഞു ഉൾക്കാടിലേക്കും ചെങ്കുത്ത് മലകളിലേക്കും നീണ്ടു കിടന്നു . പുഴയുടെ തീരത്തെ ഇലഞ്ഞി പൂത്ത് വെള്ളത്തിന് സ്വർഗീയ സുഗന്ധം പിടിപെട്ടിരുന്നു. നിലത്ത് വീണ പൂക്കൾ അവള് ഇലയിൽ പൊതിഞ്ഞെടുത്തു. തിരുക്കുടുംബത്തിന്റെ രൂപത്തിന് ചുറ്റും മാലയായി തൂക്കാനും വർഷം മുഴുവൻ വീട്ടിൽ സുഗന്ധം നിറയാനും. ഒരു മലയുടെ അപ്പുറത്ത് ഞങ്ങളുടെ മറ്റൊരു കൂട്ടുകാരി ഉണ്ടായിരുന്നു. അവളെ കാണാൻ പഠിക്കാനെന്നും പശുക്കളെ മെയ്ക്കാനും എന്ന് ഒക്കെ കാരണം ഉണ്ടാക്കി ഞങൾ മല കയറി. മലയുടെ മുകളിൽ എത്തുമ്പോൾ ഒരു പ്രത്യേക കാറ്റുണ്ട്. അവിടെയുള്ള രണ്ടു മൂന്നു വലിയ മരങ്ങളുടെ ഏതിന്റെയോ ചോട്ടിൽ മണ്ടച്ചുരുട്ടി പാമ്പ് ഉണ്ടെന്ന് കേട്ടിട്ടുള്ളത്‌ കൊണ്ട് ഞങൾ തിടുക്കത്തിൽ മലയിറങ്ങും. ഇല്ലിക്കാടിന്റെ ഉണങ്ങിയ ഇലകൾ ചവിട്ടി മെതിച്ച് ഞങൾ ഓടും. മലയുടെ അപ്പുറത്ത് നിന്നുള്ള കാഴ്ചയും ഭാവങ്ങളും വേറെയാണ്. ഓടി ഓടി എത്തുമ്പോൾ മല കയറി കാട് കടന്നു അവള് എത്തിയിട്ടുണ്ടാവും. കാടും നാടും വേർതിരിക്കുന്ന ജണ്ടയിൽ കയറിയിരുന്നു ഞങൾ അവലോസു പൊടിയും, പേരക്കയും വാളൻ പുളിയും, ഞാവൽക്കയും കഴിക്കും. കഥകൾ പറയും. സ്വപ്നം കാണും. സ്കൂൾ കഴിഞ്ഞാൽ എന്ന് നമ്മൾ കാണും എന്ന് ആലോചിച്ച് വിഷമിക്കും. വഴി തിരിച്ചു കയറും. മലയിറങ്ങും. വഴികൾ നീണ്ടു നീണ്ടു നമ്മളിലേക്ക്, നമ്മളിൽ നിന്ന് അനന്തതയിലേക്ക് നീണ്ടു കൊണ്ടേയിരിക്കും. നമ്മൾ വഴികളാവും , വഴികളുടെ സുവിശേഷം നമ്മളെയെല്ലാം തേടി വരും. 

ritual

ഇളം നിലാവിൽ ഇരുന്നപ്പോൾ എനിക്ക് പെട്ടെന്ന് പഴയ ഒരു കഥ ഓർമ വന്നു. 

കഥ എന്നാല് കഥയിലെ ഒരു രംഗം. നിലാവിൽ ഇലകളിൽ എല്ലാം മുത്തും വൈരവും പതിച്ച കാട്ടിലൂടെ നടന്നു പോകുന്ന ഏതോ നാട്ടിലെ ഏതോ രാജാവും പെൺമക്കളും. കഥയിൽ നിന്ന് സ്വതന്ത്രരായി അവർ ഒരേ ഒരു രംഗത്തിൽ കുടി കൊണ്ട് എൻ്റെ ഹൃദയത്തില് തങ്ങി നിൽക്കുന്നു. നിലാവുള്ളരാത്രികളിൽ ഞാൻ അവരെ ഓർക്കുന്നു. കഥാ പശ്ചാത്തലം ഇല്ലാത്ത തുടക്കവും ഒടുക്കവും മറന്നു പോയ ഒരു രംഗം. നിലാവ് ഇപ്പോള് വളരെ മാർദവം നിറഞ്ഞു തണുപ്പോടെ എൻ്റെ ചുറ്റും നിന്നു. ഇലകളിൽ നിന്ന് ഇലകളിലേക്ക് ഒഴുകി. മരച്ചുവട്ടിൽ നൂല് പോലെ വന്നു വീണു. എൻ്റെ ഈ നിലാവിൻ്റെ അടിയിലെ ഇരുപ്പ് ആരുടെ കഥയിലെ ഏതു രംഗമായിരിക്കും?

മരത്തിന് ചുറ്റും

വള്ളിപ്പടർപ്പുകൾ ആയിരുന്നു

അവയിലെല്ലാം നിറം പൊടിച്ചിട്ട പോലെ പൂക്കൾ ഉണ്ടായിരുന്നു

പതിഞ്ഞു മിണ്ടുന്നൊരാൾ 

ആ പൂക്കൾ പോലെ ചിരിക്കുമായിരുന്നു

വെയില് പോലെ തെളിഞ്ഞ നിസംഗതയുള്ള ഒരുത്തിയോടു ഇവക്കൊക്കെ പ്രേമമായിരുന്നു

ഇളം നിലാവിൽ ഇരുന്നപ്പോൾ എനിക്ക് പെട്ടെന്ന് പഴയ ഒരു കഥ ഓർമ വന്നു. 

കഥ എന്നാല് കഥയിലെ ഒരു രംഗം. നിലാവിൽ ഇലകളിൽ എല്ലാം മുത്തും വൈരവും പതിച്ച കാട്ടിലൂടെ നടന്നു പോകുന്ന ഏതോ നാട്ടിലെ ഏതോ രാജാവും പെൺമക്കളും. കഥയിൽ നിന്ന് സ്വതന്ത്രരായി അവർ ഒരേ ഒരു രംഗത്തിൽ കുടി കൊണ്ട് എൻ്റെ ഹൃദയത്തില് തങ്ങി നിൽക്കുന്നു. നിലാവുള്ളരാത്രികളിൽ ഞാൻ അവരെ ഓർക്കുന്നു. കഥാ പശ്ചാത്തലം ഇല്ലാത്ത തുടക്കവും ഒടുക്കവും മറന്നു പോയ ഒരു രംഗം. നിലാവ് ഇപ്പോള് വളരെ മാർദവം നിറഞ്ഞു തണുപ്പോടെ എൻ്റെ ചുറ്റും നിന്നു. ഇലകളിൽ നിന്ന് ഇലകളിലേക്ക് ഒഴുകി. മരച്ചുവട്ടിൽ നൂല് പോലെ വന്നു വീണു. എൻ്റെ ഈ നിലാവിൻ്റെ അടിയിലെ ഇരുപ്പ് ആരുടെ കഥയിലെ ഏതു രംഗമായിരിക്കും?